๐ โดยหลักฐานโบราณคดีชี้บ่งไว้ว่าควายไทยถูกใช้งานมานานมาก
เป็นสัตว์เลี้ยงร่างกำยำทนลำบาก
เป็นคู่ทุกข์คู่ยากชาวนาไทย
๐ แรงแห่งเจ้าพลิกฟื้นผืนดินกว้าง
ที่รกร้างให้มีค่ามาแต่ไหน
ได้ปลูกข้าวกสิกรรมทำนาไร่
สังคมไทยได้อุดมสุขสมบูรณ์
๐ ร่างของเจ้ายังพลีไปให้ทุกส่วน
หมดทั่วถ้วนทั้งกายมิได้สูญ
สร้างความอิ่มโอชาไม่อาดูร
แม้แต่มูลของเจ้าเอาปรุงนา
๐ เจ้าลากเกวียนคราดไถไม่ท้อถอย
ทั้งหีบอ้อยฉุดระหัดไม่ขัดขา
ให้ขี่หลังเข้าไร่ลงไปนา
อีกขึ้นป่าลุยน้ำตามสั่งการ
๐ ไม่เรียกร้องสิ่งใดกับใครเขา
มีฟางข้าเศษหญ้าเป็นอาหาร
น้ำขุ่นตมตามบึงหนองคลองลำธาร
ก็สำราญบานใจแก่ไอ้ทุย
๐ เจ้ามีทุ่งมีป่าดังว่าบ้าน
ไม่เคยคร้านใครไม่ชมอย่าถ่มถุย
แม้ดินเหนียวดินทรายเอากายลุย
อย่าพูดชุ่ยกระทบมาว่า "ไอ้ควาย"
๐ มาบัดนี้นา-หนอง เคยท่องเล่น
เปลี่ยนแปรเป็นตึกใหญ่ไว้ค้าขาย
ธารเคยท่องทำถนนจนเรียงราย
แล้ว "ไอ้ควาย" จะลุยเล่นได้เช่นไร
๐ ขอเถิดนะคนไทยเห็นใจบ้าง
ขอที่ว่างไว้ให้ควายจะได้ไหม
ขอทุ่งนาคืนให้ทุยพาลุยไป
ให้ดินไทยคืนเป็นทองด้วยผองทุย
ศักดิ์เรือง วลี /๙ สิงหา ๕๒
